Voor het eerst in de geschiedenis heeft een Oekraïnse rechter een homostel formeel als gezin erkend. Het vonnis is vorige maand uitgesproken door een districtsrechtbank en wordt gezien als een baanbrekend juridisch precedent. In het door de Russische invasie geplaagde land zijn huwelijken of partnerschappen tussen mensen van hetzelfde geslacht nog altijd niet wettelijk erkend.
De zaak werd aangespannen door Zoryan Kis, de eerste secretaris van de Oekraïense ambassade in Israël, en zijn partner Tymur Levchuk. Sinds 2013 vormen zij samen een koppel. Het stel trouwde in 2021 in de Verenigde Staten. Maar toen bleek dat het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken weigerde om Levchuk te erkennen als familielid van Kis, stapte het stel naar de rechter. Want in tegenstelling tot getrouwde heterostellen mocht Levchuk zijn echtgenoot niet vergezellen naar zijn diplomatieke post in Tel Aviv.
Europese uitspraak
De rechtbank oordeelde vorige maand in het voordeel van het stel. In het vonnis verwees de rechter expliciet naar de Oekraïense grondwet en naar een belangrijk precedent van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Dat Hof verplichtte de landen die het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens hebben ondertekend – waaronder ook Oekraïne – om juridische erkenning en bescherming te bieden aan homoseksuele relaties.
recht op een gelukkig gezin
De rechter baseerde het oordeel daarnaast op de overweldigende stapel bewijs die het stel aandroeg. Om te bewijzen dat ze een sterke relatie hebben, kwam het stel met stapels bewijsmateriaal. Papieren van gezamenlijke bankrekeningen, eigendommen, reisgegevens, correspondentie, foto’s en verklaringen van vrienden en familie. Alles om maar te bewijzen dat hun relatie een langdurige en gelijkwaardige relatie is.
Beide mannen zijn al jarenlang als activisten betrokken bij de Oekraïense LHBTIQ+-beweging. Kis reageerde opgelucht na de uitspraak. Hij noemt het “een grote stap richting huwelijksgelijkheid in Oekraïne, en een kleine overwinning in onze strijd voor het simpele recht op een gelukkig gezin.”
groeiende acceptatie
De maatschappelijke steun voor paren van gelijk geslacht groeit gestaag in Oekraïne. Uit een enquête in 2024 blijkt dat 70% van de bevolking gelijke rechten voor LHBTIQ+ burgers steunt. Toch blijft de wetgeving achter. Een wetsvoorstel dat geregistreerde partnerschappen – ook voor hetero’s – mogelijk moet maken, ligt al sinds 2023 te wachten op goedkeuring in het parlement.
Het vonnis in deze zaak wordt gezien als een mijlpaal, maar ook als een krachtig signaal naar de buitenwereld. Oekraïne en haar bevolking blijven voorstanders van hervormingen voor verdere Europese integratie. Ondanks de oorlog aan de oostflank, blijft het land stappen zetten richting het westen.
Ericie
Je kan je het niet voorstellen, Dat jezelf zijn in sommige landen niet altijd kan.